EPSA Netherlands heeft er als partner van Alliander voor gezorgd dat het merendeel van de functies op management- en strategisch niveau werden vervuld met de best passende kandidaten. We interviewden de CPO en verantwoordelijke managers van Alliander en publiceerde onderstaande artikel in het procurement vakblad Deal! als verlengstuk van de arbeidsmarktcommunicatie.
"De duurzame doelen leiden tot intensievere samenwerking met leveranciers, waarin Alliander aanstuurt op volledige transparantie door middel van een grondstoffenpaspoort. Het houdt niet op na het ondertekenen van een contract."
Netwerkbedrijf Alliander is gewend om in een stabiele omgeving te opereren. Door de energietransitie ontwikkelt de organisatie nu in rap tempo om aan de veranderende vraag te kunnen voldoen. Voor de inkoopafdeling leiden deze uitdagingen tot de benodigde transformatie naar een ‘world class procurement organisatie’. Een ambitieus project dat resulteerde in 23 nieuwe inkoopvacatures.
Een ambitieuze Inkooporganisatie
Met 90.000 km elektriciteitsnet, 40.000 km gasnet en 7000 medewerkers is Alliander een van de grote netwerkbedrijven in Nederland. De versnelde overgang naar een duurzame energievoorziening brengt grote uitdagingen met zich mee. Er is veel werk aan de netten nodig, gecombineerd met een grote focus op duurzaamheid, een markt van schaarste en noodzakelijke kostenbesparingen.
Wat verstaat Alliander onder een ‘world class procurement organisatie’? CPO Rick Hof geeft aan dat de inkooporganisatie de huidige en toekomstige behoefte beter wil begrijpen en invullen door pro-actiever te werk te gaan en dichter bij de business te staan. Daarnaast wil Alliander, met een jaarlijkse spend van zo’n € 1,5 miljard, het maximale uit de markt halen. Inkopers moeten de kwaliteiten van de markt beter leren benutten. Kennis en ervaring van buiten zijn noodzakelijk in een continu veranderende wereld. “Er wordt meer overgelaten aan de markt, maar wel op een verstandige manier: stimuleren en controleren,” zegt PwC adviseur en interim CPO Frits Wolters. “Wij willen bereiken dat de markt onderdeel is van onze oplossing. Van reactief faciliteren naar sturend handelen is het doel.”
De structuur van de inkooporganisatie
Om een ‘world class procurement organisatie’ neer te zetten heeft Alliander wijzigingen doorgevoerd in de structuur van de inkooporganisatie en zijn er nieuwe functies gecreëerd. De nieuwe inkooporganisatie bestaat uit 75 fte, met een grotendeels nieuw managementteam en vier gespecialiseerde afdelingen. De afdelingen Inkooppool, Categorie Management en Center of Excellence zijn nieuw gevormd en er zijn drie Inkoop Business Partners toegevoegd aan het inkoopmanagementteam.
Inkoop Business Partners
Dit is de liaisonrol tussen de inkooporganisatie en de grootste bedrijfsonderdelen: Asset management, Liander Operatie en Qirion. De Business Partner behartigt de belangen van de business en moet ervoor zorgen dat inkoop en de business op elkaar aansluiten. Door de afstand te verkleinen is inkoop vroeger in het proces betrokken, wordt er rekening gehouden met het Alliander-brede inkoopperspectief en worden marktkansen beter benut.
Duurzaamheid
Overkoepelend blijft duurzaamheid voor Alliander één van de belangrijkste voorwaarden om ‘world class’ te zijn. Op dit moment wordt 70% maatschappelijk verantwoord ingekocht en is het doel om in 2025 60% volledig circulair in te kopen. Bij het aanbesteden van kabels stelt Alliander bijvoorbeeld als voorwaarde dat de grondstoffen weer hergebruikt kunnen worden in de nieuwe kabels. “Bij netwerkcomponenten geldt dat herinzet het eerste “inkoopkanaal” is”, zegt Hans van Bergen, Project Manager Herinzet Netcomponenten. “Hergebruik is de nieuwe moraal. De duurzame doelen leiden tot intensievere samenwerking met leveranciers, waarin Alliander aanstuurt op volledige transparantie door middel van een grondstoffenpaspoort. Het houdt niet op na het ondertekenen van een contract – dit is juist het begin van iets moois”.
Inkooppool
Alle junior, medior en senior inkopers zijn onderdeel geworden van één inkooppool die zich richt op aanbestedingstrajecten. Dit nieuwe team moet excellent worden in de uitvoering, met meer focus op standaardisatie. In de huidige situatie wordt het wiel nog wel eens opnieuw uitgevonden. Ook voor dit team geldt dat de verbinding met de omgeving belangrijk is. “Wij willen aan tafel zitten waar de vraag ontstaat”, zegt Manager Inkooppool Wouter ten Caat. “Het wordt een breed inzetbaar team, met ruimte en vrijheid om te doen waar je energie van krijgt en mee te bouwen aan de ontwikkeling van het team. Het moet ook een opleidingspool worden, waarbij de ontwikkeling van de medewerkers centraal staat: het van elkaar leren en het bieden van kansen en doorgroeimogelijkheden.”
Manager COE Mirjam Weima
"Ons doel is om de toegevoegde waarde van inkopers groter te maken door te standaardiseren en aan de onderkant te automatisere."
Transformatie & medewerkers
Eén van de succesfactoren van deze transformatie is volgens CPO Rick Hof de juiste mix van mensen met de juiste competenties. Naast de benoemde interne kandidaten worden er externe kandidaten gezocht als aanvulling op het team. “Net zoals een spelletje Tetris moet het geheel complementair zijn”, zegt PwC adviseur en interim CPO Frits Wolters.
Dat de medewerkers in deze transitie voor Alliander bovenaan staan, blijkt wel uit een inventarisatie onder de inkoopmedewerkers: ruim 90% is positief over de transformatie. “Het transparante proces en het meenemen van de meningen van de Inkopers hebben geleid tot dit positieve resultaat” zegt Project Manager Herinzet Netcomponenten Hans van Bergen. “Iedereen beseft dat dit nodig is om nog beter je werk te kunnen doen. We zijn ambitieus, trots, gecommitteerd en hebben veel voor elkaar over.”
In de zoektocht naar nieuwe collega’s is er vooral vraag naar bruggenbouwers. Verbinders tussen de interne afdelingen en de ‘buitenwereld’. De rol van de inkoper gaat van acteur naar regisseur en dit vraagt om nieuwe competenties. Initiatief, innovatief, flexibel zijn, maar ook: een luisterend oor. Competenties die samen met de benodigde expertise essentieel zijn om de komende jaren te bouwen aan ‘world class procurement’.
